کشمش خلیلآباد، حاصل باغات بیش از ۵ هزار هکتار، سالها برند ایران در جهان بود اما خشکسالی و نابسامانی بازار آیندهاش را تهدید میکند.
شهرستان خلیلآباد، قلب تپنده تولید انگور و کشمش خراسان رضوی، این روزها در میانه فرصتی طلایی و بحرانی جدی قرار گرفته است. سالها تلاش باغداران و کشاورزان این منطقه ثروتی بیبدیل در اقتصاد محلی ایجاد کرده، اما خشکسالی، تغییرات اقلیمی و خاموشیهای مکرر چاههای کشاورزی، آینده این سرمایه را به خطر انداخته است.
در چند سال اخیر، خسارتهای سنگین – که تنها در دو سال گذشته به بیش از دو هزار میلیارد تومان رسیده – نشان داده که ضعف در مدیریت منابع آب و زیرساختهای کشاورزی، نهتنها محصول، بلکه معیشت هزاران خانوار را تهدید میکند. عمق چاههایی که به ۳۰۰ متر رسیده و قطعیهای برق چند ساعته در اوج فصل برداشت، داستانی تلخ از فرسوده شدن توان تولید در این خطه است.
با وجود این، خلیلآباد همچنان یکی از قطبهای اصلی تولید کشمش کشور است و امکاناتی چون ۱۵ کارگاه سورت و بستهبندی و ۵ واحد سردخانه نشان میدهد که ظرفیت صادرات و برندسازی در این منطقه وجود دارد. با سرمایهگذاریهای تازه، از جمله آغاز ساخت بزرگترین کارخانه کشمش منطقه ترشیز، امیدهای تازهای برای شکوفایی دوباره به چشم میخورد.
اما سایه سنگین مشکلات، از تغییر ارقام انگور تا فشار دلالان و افزایش سرسامآور هزینهها، هنوز بر سر این فرصتها سنگینی میکند. کشاورزانی که سالها در جنگ اقتصادی پیشرو بودهاند، امروز با کاهش ۶۰ درصدی محصول و بیثباتی بازار دستوپنجه نرم میکنند و هشدار میدهند که ادامه این روند میتواند موجی از مهاجرت روستایی را به دنبال داشته باشد.
اکنون خلیلآباد در نقطهای حساس از تاریخ خود قرار گرفته است؛ جایی که تصمیمات دقیق و سرمایهگذاریهای هوشمندانه میتواند این شهرستان را از مسیر فرسایش منابع و عقبگرد اقتصادی، به راه شکوفایی پایدار سوق دهد. مدیریت بحران آب، توسعه انرژیهای تجدیدپذیر و حمایت واقعی از کشاورزان، کلید عبور از این برهه سرنوشتساز است.